Ik had jullie nog wat episodes beloofd. Waarschuwing vooraf: deze is wat technischer en gericht op mensen met een interesse (en mogelijk investering) in de watersport…en mijn doorgaans optimistische aard wordt hier overschaduwd door frustratie over zoveel onkunde, respectloosheid voor klanten en domweg gestuntel.
Na zo’n grote reis en met de volgende plannen al weer wat concreter sta ik met een behoorlijk lijst in mijn handen van zaken die gerepareerd en aangepast moeten worden. Aanpassingen variëren van een lichtje in de keukenkast (ja, die kast die ontstaan is door de verwijdering van de afwasmachine) tot een steunzeil in de mast. Over die zaken kunnen we het nog wel eens hebben. Dit keer wil ik het hebben over reparaties aan boten die vooral te maken hebben met het vaak abominabele niveau in de industrie die zaken voor de watersport fabriceert. Ik heb al wel eens eerder gezegd dat het een grote fout is dit niveau te vergelijken met andere in serie gebouwde kostbare consumentengoederen zoals auto’s…het komt helaas niet in de buurt.
Laten we beginnen met dat “kostbare”. Producten voor de watersport zijn extreem duur. Een voorbeeld: in Mr.Bean2 zit voor zo’n 35000 (!!) euro aan Raymarine instrumenten. Dit is volgens de originele rekeningen uit 2007. Dat moet dan wel heel bijzonder spul zijn waar je mee naar de maan kan of zo? Nee, in essentie is het gewoon een snelheidsmeter, dieptemeter, windmeter, radar, stuurautomaat en TomTom voor op het water. Toegegeven: een paar schermpjes zijn dubbel vanwege extra stuurstand op de Flybridge…maar dat is het. De TomTom is in dit geval een 12″ schermpje (E120) die zo’n 5000 euro heeft gekost…Ja, u leest het goed, een 12″ LCD schermpje met wat intelligentie, kaartlezer en aansluitingen waar mensen zoals ik 5000 euro voor betalen…omdat het “speciaal voor een boot” is.
Dat moet dan wel heeeeel erg goede kwaliteit zijn hoor ik je denken. Alweer mis! Ik vind het troep. Van het scherm is de backlight ermee gestopt na 1100 bedrijfsuren (bij je TV is dat nog geen jaar TV kijken). Als je dan op internet kijkt, blijkt dit een normale kinderziekte te zijn van dit scherm. We hebben het hier over een cruciaal veiligheidssysteem op zee. De afstandsbediening van de stuurautomaat doet het vaker niet dan wel. We hebben het dan over de besturing van een 50tons boot die het meestal niet doet. De sonar geeft af en toe de diepte aan, meestal niet…etc…
Gelukkig heb ik het navigatiesysteem dubbel uitgevoerd. Naast deze troep zit dus een normale Windows10 PC met 22″ touchscreen ingebouwd + nog wat spul. Totale kosten zo’n 1000 euro…en dat doet het altijd feilloos…maar ja, dat is dan ook niet “speciaal voor een boot” en “designed for the harsh marine environment”…
Elke fabrikant van scheepselektronica heeft overigens zelf goed door dat ze het op kwaliteit en functionaliteit niet winnen, dus verzinnen ze van alles om klanten (lees: slachtoffers) te “binden”. Het mooiste voorbeeld bij Raymarine is het netwerk waarover de instrumenten ook aan elkaar kunnen melden dat ze het niet doen. Ze gebruiken normaal huis-tuin-en-keuken ethernet (dat is wat je thuis ook hebt voor internet aansluitingen enzo) maar noemen dat heel ingewikkeld. Het RJ45 netwerkstekkertje (kent ook iedereen van zijn router of modem) hebben zij zodanig aangepast dat alleen hun kabeltjes passen. Een 1,5 meter kabeltje dat normaal een paar euro kost, kost met deze stekkertjes 60 euro…I kid you not! Een netwerk switch van een paar tientjes kost met deze aansluitingen zo’n 300 euro (!)…en er zijn dus mensen die dit spul kopen…het klopt dus: mensen willen in de maling genomen worden.
Laten we het dan eens over de boot zelf hebben. Zoals jullie weten hebben we door de jaren heen diverse merken boten gehad. Er zijn maar een paar fabrikanten die echt grote series op een industriele en professionele schaal bouwen. Sea Ray is een voorbeeld bij de (snelle) motorboten, Bavaria bij de zeilboten. Dit zijn producten waar je van tevoren weet wat je krijgt en betaalt zonder al teveel verrassingen. Bij Sea Ray hoge kwaliteit met weinig design, bij Bavaria ontbreken beide in zekere mate…maar daar is de prijs ook naar. Je gaat niet naar de McDonalds voor haut-cuisine…
Aan de andere kant van het spectrum zijn de volledig custom one-off schepen variërend in kwaliteit van: ik-heb-wat-tekeningen-en-een-lasapparaat tot Royal-Huisman-onbeperkt-budget.
Het grootste deel van de boten in de watersport komen echter van fabrikanten die beperkte series bouwen…en dat kan nog wel eens de misplaatste indruk wekken van doorontwikkelde designs en productiemethoden…NOT…vaak blijft het eerste exemplaar net drijven en wordt over de rug van de eerste klanten de kinderziektes eruit gewerkt…als je mazzel hebt.
Hoe zit dat bij Mr.Bean2? hoor ik de paar volhardende geïnteresseerden denken die dit nog lezen. Selene is een relatief grote werf in China. Volgens ingewijden zeer professionele productiemethoden, ISO gecertificeerd etc. De schepen worden conform de hoogste keuringsgraad (Ocean going CE-A) gebouwd. Selene is onderdeel van het veel grotere Jet-Tern concern dat vooral bekend is van bestek en keukengerei…er zit dan ook een erg mooi custom Selene bestek bij de boot.
Wij hebben rompnummer 41 van het model 53. Dat betekent dus dat er al 40 van dit type gebouwd waren voordat Mr.Bean2 het levenslicht zag in 2007…voor dit type en formaat boot is dat best veel. Dit alles bij elkaar geeft de verwachting dat alle stupiditeiten er wel uit zijn…NOT. Wij zijn de eerste eigenaren van deze boot die hem intensief gebruiken voor waar hij voor gemaakt is: long-range cruising. Dat betekent dat wij, ondanks de leeftijd, de eersten zijn die tegen ontwerp en constructiefouten aan lopen. De belangrijkste:
De uitlaat van de nood-motor was verkeerd ontworpen. Dit is de Yanmar die bijna nooit gebruikt wordt en er staat voor als het allemaal fout gaat. In dit geval was dit dus het eerste wat ermee stopte…een soort van lood gevuld zwemvest…gelukkig hadden we hem nog nooit echt nodig. De fout in het ontwerp was van een kinderlijke eenvoud. Op een boot loopt het koelwater door de uitlaat naar buiten…om te voorkomen dat het terugloopt zitten er zwanenhalzen in die pijp. In dit geval had een licht bij Selene bedacht om de laatste zwanenhals hoger te maken dan de “riser” die aan de motor zit. Dit creëert een U-vorm waar water in blijft staan. Omdat dit een motor is die nooit draait is er geen uitlaatgas druk…dus als de boot stevig gaat schommelen klotst het water aan de laagste kant uit deze U-vorm…in dit geval dus in de motor…zout water in een motor is total-loss.- De kiel van de boot is hol en gevuld met ballast. Hier doorheen loopt ook de schroefas met lagers. Lang verhaal kort zat hier een constructiefout waardoor de holle ruimte in de kiel zich vulde met water. Daar zou je nooit achter komen ware het niet dat er een gaatje in het polyester zat boven de kiel waardoor er steeds een beetje water in de bilge (de ruimte in een boot boven de kiel) kwam en het een hele tijd duurde voordat ik begreep waar dat vandaan kwam.
- Een polyester boat wordt in een mal gemaakt. Bij Selene is dat prima voor elkaar met de beste materialen en zwaarder gebouwd dan je ooit nodig zal hebben…echter als die boot uit de mal komt gaan ze er wat gaten voor deuren etc.in zagen…en dat werken ze dan af met plamuur…en laten ze daar nu een verkeerde samenstelling voor hebben gebruikt die na enige tijd bubbels vormt (voor de kenners: geen osmose, dit is gewoon boven de waterlijn)…dus ook bij de 41e hadden ze dat nog niet door…
- Deze is om te lachen…als het niet zo serieus was. Een serieuze boot heeft allerlei brandbeveiligingssystemen. Zo heeft Mr.Bean2 bijvoorbeeld een automatisch blussysteem etc. Er zitten ook emergency-shut-offs op de brandstof tanks. Je kan in de salon dus aan 2 knoppen trekken en dan zou de dieseltoevoer afgesloten moeten worden. Toen ik er eens voor ging zitten hoe de brandstof circulatie georganiseerd was begreep ik er geen snars van. Gelukkig was ik niet gek, maar de chinees die dit had aangelegd. De shut-off kranen zaten namelijk helemaal niet op de aan- afvoer van diesel maar op de slang die beide tanks verbindt…hoe hard je ook aan deze knoppen trekt, je sluit helemaal niks af…goed om te weten als je nog geen brand hebt…
Inmiddels zijn al deze zaken prima gerepareerd (b.v. een nieuwe Yanmar met aanpassing van het uitlaat ontwerp). En laat ik heel duidelijk zijn: Selene bouwt 1 van de beste boten in de industrie…dat zegt echter meer over die industrie dan over Selene.
Het meest stuitende komt echter nog. Hoe denk je dat een producent die dit soort overduidelijke ontwerp en constructiefouten maakt omgaat met zijn klanten (lees: slachtoffers)? “Kwaliteit zit niet in het vermijden van fouten, maar de wijze waarop je ermee omgaat”. Ben bang dat ze in deze industrie die les nooit hebben gehad. Het draait om: ontkennen en verdedigen. Geen hulp, geen schadevergoeding, geen verantwoordelijkheid nemen voor je fouten, glashard ontkennen en/of verschuilen achter procedures. Howard Chen, de baas van Selene, heeft dit gedrag bijna tot kunst verheven.
Dit geldt zowel voor de bootproducenten als producenten van componenten zoals Raymarine en het schijnt bij deze markt te horen. Zo kan ik nog een mooi verhaal vertellen over het duikgedrag van verzekeraars in deze branch, met name Eerdmans Jachtverzekeringen, maar daar heb ik nog een procedure tegen lopen dus die bewaren we voor een volgend sappig klaagblog.
Cheers, Andre