Een fjord lijkt 1 van de mooiste omgevingen om met je boot te varen…toch? Imposante rotswanden, sneeuw bedekte bergen, prachtige dorpjes, geen ondieptes. Veel Nederlanders gaan naar Noorwegen met hun boot voor de fjorden. Heel begrijpelijk want het is adembenemend…maar eigenlijk is zo’n ding helemaal niet geschikt om in te varen…
Om te beginnen zeilen de meeste Nederlanders. Dat kun je in een fjord vergeten. Geen wind, veel wind, valwind, wind draait in een paar seconden 180 graden etc… Nu hebben we dat punt ergens begin 20e eeuw opgelost met de motor…dus tot zover valt het mee.
Het grotere probleem is dat je er niks anders kan doen dan varen. Er zijn amper plaatsen om een beetje veilig aan te leggen. In zo’n rotswand maak je niet ff een haventje…en in >100m diepte leg je ook niet ff een dammetje om een haven te creëren. Je bent dus aangewezen op wat kades en steigers die mensen in dorpjes hebben aangelegd en bijna altijd “open” liggen. Met andere worden: waar je niet kan liggen bij bepaalde windrichtingen (vergeet niet dat dit de omvang van een zee heeft)…of als de ferry weer ff langsgast…en had ik al verteld dat die windrichting helemaal niet te voorspellen is? Ankeren kan je overigens ook vergeten…iets met enorme dieptes.
Het bevaren van een fjord vraagt dus enige planning en flexibiliteit. Zeker als je de grootste ter wereld in gaat: de Sognefjord. Die gaat in rechte lijn zo’n 200km landinwaarts en heeft daarnaast nog een aantal grote vertakkingen. Met een gemiddelde snelheid van 15km/u ben je dus ff bezig voor je ergens bent. Terwijl ik dit schrijf zijn we halverwege, in Balestrand. Erg leuk plaatsje. We liggen aan een oude ferry pier met lange lijnen vanwege het tij en de golven. Vannacht werden we wakker omdat de boot heftig lag te schommelen (zonder dat ik daar een bijdrage aan leverde). We hebben er geen enkele reden voor kunnen ontdekken, geen wind, geen boten…en toch continue golven uit een vreemde richting…Het was overigens na een half uurtje weer weg. Onvoorspelbaarheid troef dus op een “kanaal” van 10km breed en >1km diep.
Het is het overigens allemaal waard. De omgeving is bizar mooi. Gisteren wakker geworden aan het eind van de Arnafjord (klein zijtakje van Sogne) tussen zo’n 8 watervallen die van ca. 800m hoogte naar beneden komen…terwijl we waren vastgeknoopt aan de lokale duikplank…I kid you not!
Maar even terug. Vorige week waren we onbedoeld in een soort van Center Parcs kamp terecht gekomen op Finoya. Snel naar Fosnavag. Dit is een wat grotere haven op een eiland in de buurt van Statt. De oplettende Mr.Bean2 volger kent deze nog uit “The Statt of the Union” toen we op de heenweg de beruchte kaap Statt hebben gerond. Dit is het “hoekje” in de Westkust van Noorwegen dat bekend staat als “dangerous Sea area”. Nu worden er wel meer gebieden zo aangeduid en valt dat meestal mee, maar voor Statt wordt veel gewaarschuwd.
De ochtend dat wij er omheen wilden was het F7 – 8 uit het Zuidwesten…dan wil je niet op zee zijn, laat staan bij een gevaarlijke kaap. Gewacht tot de avond en de wind gezakt was en toen vertrokken richting Silda. De grote brekers rond de kaap waren afgezwakt tot lange hoge golven waar je met een relatief klein scheepje als Mr.Bean2 helemaal geen last van hebt. Probleemloos dus.
Silda is een erg mooi eilandje met zeemeermin. Het is niet helemaal duidelijk wat die bij de haveningang doet, maar het staat leuk. Misschien heeft het te maken met het feit dat dit de eerste aanlegmogelijkheid is na Statt als je uit het noorden komt, of de laatste wachtplek voordat je er omheen gaat vanuit het zuiden. Beide opties trekken stoere zeebonken aan met grote verhalen…in de haven…
Na een mooie tocht in Floro terecht gekomen. Een wat groter plaatsje. Hier kwamen we Tom&Trude weer tegen. Een leuk Noors stel waar we op de Lofoten al een keer dronken mee waren geworden. Zij wonen in Oslo en hebben hun Princess 42 met een vrachtschip naar het Noorden laten brengen en varen in 8 weken weer terug naar Oslo. Mooie gelegenheid om weer een keer dronken te worden.
Met wat minder zicht, had niets met het weer te maken, de volgende dag via Askvoll richting Leirvik in de monding van de Sognefjord. Tom stuurde nog wat foto’s van Mr.Bean2 de ze bij vertrek hadden gemaakt. Altijd leuk om ook varende foto’s van onze trots te hebben.
We kwamen in Leirvik aan met regen en dat is niet echt meer opgehouden. Nu had ik dit haventje meer om praktische dan esthetische redenen gekozen (het fjord transit plannen was begonnen) dus de volgende ochtend vroeg de fjord in. Op dat punt is het gewoon nog zee en geleidelijk wordt het wat nauwer en vooral hoger. De eerste sneeuwtoppen beginnen zich dan af te tekenen.
Het eerste plan was om in Ortnevik onze stop te maken. Bij het indraaien van dit natuurlijke baaitje bleek het steiger en ponton werk niet echt Mr.Bean2-fahig. Je kon er zeker een roeiboot aan aanleggen. Omdat veel “aanlegplaatsen” niet erg betrouwbaar zijn had ik meerdere opties in de route opgenomen. We zijn toen doorgevaren naar de Arnafjord. Daar dus een soort van zwemstrandje met vlonder met hoge duikplank aangetroffen die er stevig uitzag…en vervolgens even stil geworden van de omgeving. De omgeving was alles behalve stil met continue geraas van enorm hoge watervallen om ons heen. Helaas is dit amper in foto’s te vangen.
Nu zijn we deze reis amper Nederlanders tegengekomen…en wat komt er op deze verlaten plek een paar uur later binnenvaren: een Nederlands zeilbootje. Echte helden die hier met een 30-voet bootje naartoe zijn gekomen! Dat NL thema zet zich overigens in heftige mate voort de volgende dag. Belinda verbaasd zich al maanden over de geringe hoeveelheid toeristen die we tegenkomen en Nederlanders in het bijzonder. Afgezien van een paar hoogtepunten op de Lofoten praktisch geen. Als we deze dag via Vik naar Balestrand gaan struikelen we over de Nederlandse toeristen, campers, auto’s etc. We halen de hele vakantie even in, in 2 dagen…helaas.
Vik is een leuk plaatsje in een open baai met zelfs een jachthaventje! Hoogtepunt hier is de Hopperstad Staafkerk uit 1140. Erg indrukwekkend. Ondanks mijn atheistische overtuiging maakt het veel indruk op me. De eerste kerken in Vikingtijd, een gebouw uit hout dat al bijna 1000 jaar overleeft, het erg fraaie houtwerk binnen en buiten en de geweldige combinatie van drakenmotieven en kruizen.
Bijna iedereen op de bijbehorende begraafplaats heet ook Hopperstad…als voorbeeld 1 gefotografeerd die Anders wilde heten, maar toch Hopperstad heette.
Vanaf hier naar Balestrand. Een echt toeristencentrum. Vanaf hier gaat de boot naar de Jostedal gletsjer, de grootste in Europa…dus veel outdoor-types met broeken met veel zakken erop, bijzondere haargroei en hoofddeksels. Nu kan je die gletsjer al zien vanaf de fjord waar wij nog in gaan en hebben we inmiddels op en onder zo’n ding gestaan…dus dan maar aan de cider tasting. Daarvan hebben we vastgesteld dat we het smerig spul vinden…alle varianten die ze hier brouwen.
De Engelsen hebben in 1897 hier een kerkje neergezet, als onderdeel van het diaconaat van Gibraltar (!), gebaseerd op de oude Staafkerken. Het ziet er leuk uit maar is wel een anti-climax als je net in het origineel bent geweest.
Gisterenavond belde Rene (ook wel boroer genoemd). Hij is zaterdag ergens in de buurt van de fjord. Dat betekent dat wij ons plan wat aanpassen en vandaag richting Flam gaan en hem zaterdag aan de Noord-zijde oppikken voor een paar dagen. Belinda kijkt al uit naar nog meer onzin aan boord!
Daarover en de verdere exploratie van de Sognefjord volgende week meer.
Cheers, Andre