In de episode Nautical Orgasm uit 2017 varen we over de Bosporus door Istanbul. Afgelopen week hadden we, zo mogelijk, nog meer beschermzeiltjes bij de stuurstand nodig toen we de lagune van La Serenissima in voeren! Venezia! …en op mijn leeftijd is 1 zo’n uitspatting in de 5 jaar al heel wat!
En het is alles wat je je ervan voorstelt. Bellissima! Natuurlijk zijn we eerst even naar de ingang van het Canal Grande gevaren met het beroemde uitzicht op het Doge Paleis en het San Marco.
Het Canal Grande zelf mogen we niet in. Dat mag zelfs niet meer met een rubberboot of kayak…want dat is te gevaarlijk voor de watertaxi’s. Want als je dacht dat de Venetianen hun vaargedrag hebben aangepast omdat de stad op instorten staat, dan heb je het mis. Het blijven natuurlijk Italianen! Het maakt niet uit waar je heen gaat, als het er maar goed en snel uit ziet…en de watertaxi’s zijn nog steeds tijdloze (en snelle) schoonheden…
…maar ze trekken nogal een hekgolf en varen als idioten…sorry, Italianen…wij begrijpen dat niet. In de hele lagune, die veel groter is dan Venetië, zijn snelheidsbeperkingen. Meestal zo’n 12km/u met bijbehorende radar camera’s…maar naar goed Italiaans gebruik trekt echt helemaal niemand zich daar iets van aan. Inclusief de Vaporetto’s, de “bus boten” van het openbaar vervoersbedrijf. En zo hoort het ook!
Met de langzame Mr.Bean2 is het dus oppassen in deze heksenketel van door elkaar scheurende boten en bootjes. Met heel veel bewondering kijk ik naar de Gondeliers. In de kleine kanaaltjes valt dat wel mee maar ze varen ook op het Canal Grande en zelfs voor de deur van het San Marco…in een kwetsbaar, wankel asymmetrisch bootje met 1 roeispaan.
Je bent ook niet zomaar Gondelier. In de praktijk moet je uit 1 van de Gondelier families komen, heel veel oefenen en een zwaar examen afleggen. Bij de werkplaats waar ze gebouwd worden komen we erachter dat zo’n houten roeibootje 50K kost en jaarlijks gekeurd moet worden. Er zijn nog veel meer gondel-achtige boottypes in Venetië afgestemd op de ondiepe lagune. Het staande roeien is verheven tot kunstvorm waar hele regatta’s omheen worden georganiseerd. Leuk om te zien!
Na ons toeristische rondje met Mr.Bean2 naar de haven. Omdat we zo’n 2 weken in Venetië willen blijven, heb ik in mijn beste Italiaans telefonisch een ligplaats onderhandeld in Diporto Velico. Deze haven is uniek omdat hij aan het oude centrum ligt. Je kan dus lopend Venetië in. Klein detail is dat er uitsluitend zeilboten liggen en de plaatsen allemaal kleiner dan 15m zijn. Ik dus uitgelegd dat we dan wel een motorboot zijn, maar een klassieke…niet zo’n glitsy strijkijzer waar zeilers zo’n hekel aan hebben. En om het behapbaar te houden, is de Beanster gekrompen van 19 naar 16,5 meter. Nou dat was no prolemo…zeker niet omdat het dan wel met korting is maar de prijs nog steeds oogbevochtigend is…
Als we de haven invaren dank ik de weergoden dat er amper wind staat. Er is namelijk nagenoeg geen manoeuvreerruimte. Bij de werf staan wat mannen waarvan er 1 een plek aanwijst. Uiteindelijk zijn ze duidelijk onder de indruk dat ik de boot daar ook daadwerkelijk geparkeerd krijg zonder al teveel schade aan te richten.
Een geweldig tikje shaby haven met veel Italianen die aan hun boot aan het werk zijn. Carlo de havenmeester spreekt vloeiend Italiaans…en dat is het dan ook…eindelijk! Want na maanden Duolingo Italiaans te hebben gedaan wil ik nu oefenen in plaats van dat iedereen na mijn initiële gestuntel direct overgaat op Duits of Engels.
De vorige episode heb ik jullie achtergelaten in Grado, onze eerste stop. Een erg leuke plaats en stadshaventje. De volgende ochtend viel het me al op dat er iemand steeds schichtig langs de boot liep. Dat bleek de havenmeester van lokale Lega Navale. Hij wilde graag 50 euro liggeld innen. Omdat we hier wat langer wilde blijven vroeg ik hem wat er onder zijn beheer viel. Dat was dus de helft van het havenkommetje. Op de vraag wat er gebeurde als we in de andere helft gingen liggen was het antwoord dat we dan geen stroom zouden hebben. Nu weet ik dat de energieprijzen de pan uit rijzen maar 50 euro per dag voor wat elektra leek me overdreven. Wij dus 20 meter verkast en daar hebben we nog 5 dagen gelegen.
Het lagunegebied is schitterend en we hebben diverse excursies met Teddy ondernomen. Het beroemdste is naar het eilandje van het Santuario di Barbana. Het is de definitie van “in the middle of nowhere”. Er wonen zelfs nog een paar monniken die de boel runnen voor Hem. Het heldere weer in combinatie met de windstilte maakt het sprookjesachtig.
Als we de volgende dag nietsvermoedend binnen in de boot zitten klopt er ineens een man op de deur. In gebroken Engels vraagt hij of hij een foto op de boot mag maken. Prima. Dan blijkt hij bij een Hongaars reisgezelschap te horen die allemaal op de foto willen…we kapseizen bijna…lachen.
Op het hoekje waar we liggen staat een aangekleed kader waar je als toerist foto’s in kan maken. Vanuit de boot zien we een bijzondere selectie voorbij komen. Eén stijlicoon wil ik jullie niet onthouden.
Na dat hoogtepunt wordt het tijd om te verkassen naar de meest westelijke plaats in deze lagune: Lignano Sabbiadoro. Het laatste betekent gouden zand en dat is precies waar het in deze plaats om gaat: een enorm strand en veel zomervertier. Buiten het seizoen is het nu allemaal wat uitgestorven hier. De jachthaven blijkt helaas de enige plek waar we kunnen liggen. Prima maar wat sfeerloze omgeving.
Wat wel erg goed is, is restaurant Mani met bijzondere antipasti en een Grappa tankstation om het af te toppen! Het gebied blijkt ook nog eens het oefenterrein te zijn voor de Frecce Tricolori, het stuntteam van de Italiaanse luchtmacht. Meerdere dagen zien we hun allerlei toeren uithalen.
Ook hier verkennen we de lagune met Teddy. Onder meer de naamgever van deze lagune: Marano Lagunare.
Amerikaanse vriend Dan O’Hara en zijn vriendin/Spaanse coach Danie komen hier aan boord om een paar dagen mee te varen…en natuurlijk mijn verjaardag te vieren. Niet zomaar een verjaardag, maar de enige in mijn leven waar mijn leeftijd hetzelfde is als mijn geboortejaar!
Op naar Caorle ook wel klein Venetië genoemd…ondanks dat de meeste kanalen in de 18e eeuw gedempt zijn. Een bijzonder stadje aan de kust met een eigen lagune en de favoriete plek van Ernest Hemingway in zijn geliefde Veneto. Hij heeft er zelfs over geschreven in “Across the River and Into the Trees”.
Om te beginnen is het aanvaren al bijzonder door een krap en ondiep kanaal. Natuurlijk willen we niet in de marina maar helemaal in het centrum in de vishaven. Uiteindelijk vinden we een plek op een laad en los plaats van de vissers naast de vismarkt. Als we vastliggen en in vraag wat mensen die daar toevallig zitten of het OK is, is het natuurlijk no problemo. Wat een geweldig plekje en stadje! ’s Avonds trakteert Dan op een mooi diner. En we besteden 2 mooie en heel gezellige dagen met Danie en Dan!
Als zij weer met de taxi richting hun auto vertrekken en wij achterover gaan in onze titanic stoelen op het bovendek, komt de Capo van de Mercato langs. Hij is duidelijk minder geamuseerd door zo’n grote boot die iedereen in de weg ligt op zijn laad en los plek. Zelfs mijn vloeiend Italiaans helpt niet en we moeten wegwezen.
We schuiven een paar honderd meter op naar de marina. Prima, duur en weinig sfeer. Op de elektrobrommerts treden we in de sporen van Ernie en gaan de Lagune rond. Vroeger leefden de vissers hier in rieten hutten, de zogenaamde Casoni. Daar staan er nog een aantal van. Sommigen zijn zelfs helemaal opgeknapt en kan je huren. Het is een bijzondere omgeving mede gevormd door eb en vloed. In tegenstelling tot zo’n beetje de gehele Med heeft het uiterste Noorden van de Adriatische Zee een herkenbaar getijde van gemiddeld een meter…het is weer even wennen.
Het Noorden van de Adriatische zee is gevormd door rivieren uit de bergen en het dalen van de zeespiegel. Daarom is het een aaneenschakeling van modderige lagunes met lage eilanden en ondiep water over grote afstanden. We hebben nu die van Grado, Marano en Caorle gezien en gaan naar de meest bekende en ontwikkelde: Laguna di Venezia!
Moeilijk voor te stellen dat die er ooit net zo heeft uitgezien als de foto’s hier boven. Ergens rond 400 bevolkten de Veneti het eilandje Torcello. Eigenlijk kan je zeggen dat Venetië te danken is aan de Barbaren, de verzamelnaam voor de Noordelijke stammen als de Hunnen, Lombarden, Gothen en Vandalen die het Romeinse rijk steeds vaker en succesvoller aanvielen. De mensen in deze streek zagen dan Attila aankomen en vluchten naar de moeraseilanden. Zij hadden (verstand van) boten…de Barbaren niet. Toen dit uit de hand ging lopen hebben ze zich er gevestigd met als eerste een Bisdom op Torcello…een eiland met op zijn hoogtepunt rond het jaar 1000 zo’n 20000 inwoners. Nu zijn dat er 9. Dit was te danken aan het verzanden van de lagune en de ziektes die dat met zich meebracht. Het zwaartepunt voor de handel in de lagune verschoof daarom van Torcello naar Venetië. Een moerassige set eilandjes dat uitgroeide tot een Republiek die bijna 1000 jaar 1 van de machtigste staten van Europa was!
Inmiddels schijnt dat de zeespiegel niet meer aan het dalen maar aan het stijgen is…en dat is slecht nieuws als je net boven water in een lagune woont…en al helemaal als je daar de mooiste stad ter wereld hebt gebouwd. Dus de hebben de Venetianen het MOSE project bedacht en uitgevoerd. Er zijn 3 openingen van de Lagune naar zee. Daar hebben ze “deuren” op de bodem in gelegd die ze bij extremer hoog water omhoog kunnen zetten en zo Venetië beschermen.
Naar goed Italiaans gebruik is dit miljardenproject geplaagd door grote vertragingen, problemen en vooral corruptie. Maar het werkt wel! Op de foto’s hierboven varen we de lagune in door de hoofdingang over de deuren heen die vanaf betonnen eilanden worden bediend. Gelukkig drukte er niemand op de knop.
En nu zijn we dus in La Serenissima! Die Sereniteit gaat volgende week enig geweld worden aangedaan met de komst van Laura, onze dochter. Leuk!
Volgende episode dus meer over de avonturen in (en met) La Dominante.
Cheers, André
Such a great adventure. Glad to be apart of it.