Goulash Communisme

Een rivier is vaak een natuurlijke- en landgrens. Dat geldt zeker voor de Donau. Na Hongarije verlaten we Schengen en dan wordt dit een extra uitdaging want per land in- en uitklaren. Ff naar de overkant varen is er dus niet zomaar bij. Servië is niet eens EU dus daar verwacht ik nog wel wat belangrijke-mannen-in-pakken-met-stempels.

Zover is het nog niet. Deze week voeren we op de grens van Slowakije en Hongarije en dan valt op hoeveel beter Hongarije eruit ziet. Mooie huizen, auto’s en zelfs de natuur ziet er beter onderhouden uit. In Slowakije nog veel heilstaat-achtige zwaar verwaarloosde industrie wat some wel mooie plaatsje op levert.

Het is bijzonder om in Hongarije eigenlijk helemaal niets meer van de toch zeer ingrijpende 40 jaar communistisch bewind te merken…het kapitalisme is met alle ledematen stevig omarmd zullen we maar zeggen. Over het communisme wordt soms wat lacherig gedaan…alsof het al veel langer dan zo’n 30 jaar geleden is…en niet van hun was… Erg leuk was bijvoorbeeld deze verzameling commi-schroot in een museumpje in Szentendre.

Het is ongelofelijk hoe lang je mensen in zo’n systeem voor de gek kan houden. De propagandafilmpjes (want reclame maakten ze niet) voor bijvoorbeeld de nieuwe Trabant uit de jaren 80 zijn hilarisch.

De wat minder hilarische kant werd indringend belicht in het Terror-museum in Budapest, gehuisvest in het gebouw waar vroeger de Hongaarse NSB (ArrowCross) en later de geheime politie AVO zaten. Daar is me pas duidelijk geworden dat Hongarije in beide wereldoorlogen “fout” was. Ze waren dus tot 1944 wel onder controle maar relatief vrij van de Nazi’s (vergelijk Italië). Toen iedereen, behalve Hitler, eind 44 in de gaten kreeg dat de Duisters de oorlog gingen verliezen, dacht Hongarije op eigen houtje alvast wat vredesbesprekingen met de Russen te starten (ze hadden door dat die er het eerst zouden zijn)…dat viel wat minder bij der Führer. Die alsnog Hongarije bezette en de ArrowCross aan de macht bracht. Wat er toen in een paar maanden is aangericht is onbeschrijfelijk en daar ga ik dus geen poging toe doen. 1 verhaal blijft me wel heel erg bij. Naast de reguliere deportaties had de ArrowCross als dagelijkse praktijk om willekeurig een paar honderd Joden in de Getto van Budapest van straat te halen door de sneeuw naar de Donau te marcheren en dan dood te schieten in de Donau…en er met opzet een paar in leven te laten…die dus weer teruggingen…een meisje van 10 overleefde deze tocht 2x…

Na de Nazi’s kwamen de Russen en werd het zo mogelijk nog erger. Enorme gedwongen volksverhuizingen, deportaties naar de Gulag etc. Ondanks dat de mislukte opstand van 1956 bloedig werd neergeslagen, is het denk ik wel de oorzaak dat de Hongaren daarna de meest vrije vorm van het totalitaire communisme hebben meegemaakt…en zijn ze met een “voorsprong” uit die inktzwarte tijd gekomen.

Dat heeft er overigens wel toe geleid dat ze weten wat een plaatsje in een Jachthaven kost. Momenteel liggen we in Baja, erg leuk…maar kost gewoon 50 euro/nacht voor onze boot…dat zijn Marinaprijzen aan zee…niet een Hongaars dorpshaventje zonder faciliteiten en WiFi…

Maar nog even terug naar vorige week in Slowakije, Komarno om precies te zijn. Daar kwamen we terecht bij Miro in de MotorYacht club. Toen we vast lagen was de vraag of de Club aan Mr.Bean2 vast lag of vice versa. We moesten gelijk aan de Slibovitsch…een 52% borrel…van het merk Jelinek…ik dacht altijd dat je daar daarna pas terecht kwam…

We liggen daar tegenover een oude scheepswerf waar ze veel nieuwe vrachtschepen en duwbakken bouwen. Er ligt net een nieuwe in het water voor een bedrijf uit Sliedrecht.

Komarno is een industrieel stadje. Claim to fame is het Europaplein. Een wat kitscherig plein waar ze van alle landen voorbeelden van de bouwstijl hebben verzameld. Afgezien van Duitsland met vakwerk konden we er weinig chocola van maken.

Ook Nederland was niet te onderscheiden…alhoewel we wel dit café tegenkwamen…niet het beste café maar om dit er nou op te zetten…

Van Komarno gaat het naar Szentendre, een kunstenaarsdorp vlak bij Budapest. Een mooie tocht waarbij we eerst langs Estergom komen met een nogal overdreven Kathedraal en daarna bij Visegrad en de “Donauknie”. Visegrad was, tot de Turken daar wat aan deden, de grootste burcht ter wereld op een zeer strategisch punt aan de Donau. Die maakt hier een 90 graden bocht. Waar we tot nu toe vooral West-Oost varen gaan we nu Noord-Zuid. De rivier splitst hier ook in de hoofdtak en het Szentendre-kanaal…wat helemaal geen kanaal is, maar 1 van de mooiere stukken van de rivier. Normaal zouden we daar niet doorheen gaan gezien de ondieptes en slechte markering, maar het water staat hoog, dus op naar Szentendre, het dorpje dat aan deze tak ligt.

Szentendre is begin 20e eeuw ontdekt door de kunstenaars. Het is een erg leuk en kleurrijk plaatsje…dat volledig naar de kloten is geholpen door het toerisme. Het valt nu nog mee maar elke dag opnieuw trekken er boten en bussen vol chinezen en amerikanen langs alle “authentieke” winkeltjes en marktjes. Het zijn vooral dagtrippers uit Budapest, dus ’s avonds krijg je pas echt in de gaten dat dit een erg mooi plekje is.

En dan op naar 1 van de mijlpalen van deze reis: Budapest! Alweer de 3e hoofdstad na Wenen en Bratislava. We meren af aan de Noordkant van de stad in de Melba marina. Een soort van yuppen-nieuwbouw-project rond een Marina met dure appartementen en het Melba-restaurant in een soort van post-modern pand. De haven lijkt zo’n beetje verlaten, maar als we liggen blijkt er toch iemand boven bij het restaurant te staan. Hij spreekt alleen Hongaars (dat hoop ik voor hem) en wenkt mij mee te lopen naar 1 van de appartement gebouwen. Daar zit achter in een donker hok een jongedame waarvan direct al het bloed mijn hoofd verlaat om elders een goede functie te vervullen. Zij is verveeld en duidelijk minder onder de indruk van mij…tot ik vertel dat die van mij 18 meter is.

Even later komen daar ook 2 oudere Oostenrijkse mannen binnenlopen in een stalen bootje van ca 7 meter. Op hun rubberboot die op dak ligt staat dat ze van Au (in Oostenrijk) naar Sulina (de laatste plaats aan de Donau en Zwarte Zee bij km 0) op weg zijn. Belinda vraagt zich af of ze ook een douche aan boord hebben… Ze spreken alleen Duits, hebben het bootje zelf helemaal opgeknapt en ingetimmerd en lijken het prima naar hun zin te hebben. Geweldig!

Budapest is prachtig. Ik denk dat ik niet zoveel hoef toe te voegen aan de foto’s.

Leuke mensen ook! Waar ook ik het vooroordeel heb dat mensen hier wat stugger zijn, valt dat erg mee. Erg vriendelijk en hulpvaardig. Erg lekker Grieks gegeten bij Mazi! De Giros en Souvlaki voorbij. Ook daar weer een leuke ontmoeting met Amerikaanse moeder en zoon die elkaar hier troffen en oorspronkelijk uit Griekenland kwamen. Nog wat tips gekregen voor als we daar zijn…en zelfs zij waren onder de indruk van de Griekse keuken hier.

Na 3 dagen Budapest het echte hoogtepunt: op eigen kiel door de stad varen!